Zührevi hastalıklar, cinsel ilişki ile alınan ve bulaştırılan bir enfeksiyondur. Bunları yapan mikroplar son derece narin olup, vücut dışında uzun süre yaşayamazlar. Hava, ışık, kuruluk, hatta ısıdaki hafif değişiklikler bunların çoğunu yok eder.
Zührevi hastalıklar, duymuş olabileceğiniz hikayelere karşın, tuvalete oturmaktan, yatak çarşafından, giysilerden ve benzeri cansız eşyalardan geçmez. Cinsel ilişkide doğrudan doğruya birinden öbürüne geçer. Bu mikroplar, dokuların elverişli bir ortam sağladığı kısımlara yerleşirler. Buraların aynı zamanda bu mikroplara karşı dayanıksız olması gerekir. Bu tür yerler, kadın ve erkek cinsel organlarının, gözlerin, anüsün örtü tabakasıdır. Hamile bir kadındaki zührevi hastalık, karnındaki çocuğa bulaşabilir.
Zührevi hastalıklar çoğunlukla bakteri ya da virüsün yaptığı enfeksiyonlardır. Sifilis (frengi ) tek hücreli, helezon biçiminde bir bakteri olan treponema pallidum tarafından meydana getirilir. Gonore ( belsoğukluğu ), neisseria gonorrhoea ( buna gonokok da denir ) denilen bir bakterinin neden olduğu enfeksiyondur. Şankroid, lymphogranuloma venereum, granuloma inguinale, herpes simplex gibi öbür zührevi hastalıklar nispeten ender görülmekte ise de sonuncusu, belli bir tedavisi bulunmadığı için, önemli bir sorundur.
Zührevi bir hastalık, hastalıklı bir kimseyle cinsel ilişkiden sonra bazı belirtilerin ortaya çıkmasıyla fark edilebilir. Bu belirtiler değişik olup, kuluçka devreleri, yani mikrop alındıktan sonra hastalığın ortaya çıkmasına kadar geçen dönem, enfeksiyonun tipine göre, 2 günden 6 aya kadardır. Zührevi hastalığın erken belirtileri erkekte genellikle açıktır, bununla birlikte hastalık üzerindeki bilgisizlik nedeniyle çok kez üzerinde durulmamaktadır. Kadındaysa, cinsel organlardaki zührevi hastalık belirtileri görülmez, hissedilmez ve bir rahatsızlık uyandırmaz. Bilmeden, hastalığı taşıyıcısı olur ve başkalarına bulaştırırlar.
Kadınlarda sifilis de, gonore de farkedilmeyebilir. Gonore yüzde 80 belirtisiz olabilir, sifilis yarası da gözden kaçabilir. Çünkü bu yaralar ağrı vermezler ve kendiliklerinden kaybolabilirler. Bu nedenle, rastgele ilişkilerde bulunan kadınlarda sık sık zührevi hastalık aranmalıdır.
Penisilinin bulunması ile zührevi hastalıkların en sonunda yenildiği görüldü. Buna karşın son 10 yılda zührevi hastalıklarda büyük bir artış oldu. Bugün ihbar edilen vaka sayısı, antibiyotik öncesi dönemdekileri geçmektedir. Zührevi hastalıklar halen bir salgın durumundadır ve Amerika Birleşik Devletleri’nde her 2 dakikada bir kişi yakalanmaktadır.
Zührevi hastalık terimi, sifilisi de, gonoreyi de kapsar. Bununla birlikte, bu iki hastalık farklı olup, sifilis son aşamasında ölüme neden olabilir; gonore ise ender olarak öldürücü olduğu halde hem kadında, hem de erkekte sürekli kısırlık yapar. Evlenmeden önce istenilen kan testi VDRL, ancak sifilisİ ortaya çıkarabilir. Gonore ise ancak hastalıklı kısımdan yapılan bir kültürle anlaşılabilir.
Hem sifilis, hem de gonore artmaktadır, fakat halen bir sifilis vakasına karşılık 25 gonore vakası vardır. Bildirilen zührevi hastalık oranı, kadınlardan çok erkeklerde ve özellikle erkek eşcinseller arasındadır.
Son Yorumlar